روزنامه همدلی
1397/02/30
واکنش‌های ایران و اردن نسبت به یکدیگر نمایی تازه از دیپلماسی منطقه‌‌‌ای را شکل داد
بن بست دور میخوردهمدلی| مانوشاک خان‌محمدی- روز جمعه روحانی در نشست همکاری کشورهای اسلامی در ترکیه با ملک عبدالله دوم پادشاه اردن دیدار کوتاهی داشت. پس از حدود 15 سال از آخرین ملاقات رئیس جمهور پیشین ایران سیدمحمد خاتمی با پادشاه اردن می‌گذرد. این دیدار به این دلیل نقش پررنگی دارد که دو کشور به مدت زیاد روابط سردی با یکدیگر داشته‌‌اند. اردن کشوری کوچک با پتانسیل‌های محدود اقتصادی است، اما تلاش کرده با این موضوع رویکردی واقع‌بینانه داشته باشد و برای تامین منافع خود بر سیاست خارجی منعطف و باز تکیه کند. اتخاذ سیاست خارجی مبتنی بر اجتناب از درگیری باعث شده که روابط خارجی خوبی با کشورهای همسایه و ارتباط نزدیکی با کشورهای غربی و آمریکا داشته باشد. سرمایه‌گذاری خارجی در اردن یکی از بخش‌های کلیدی سیاست این کشور است و تلاش کرده تا بتواند با جذب سرمایه‌های خارجی به رشد بخش‌های خصوصی کمک کند و این رویکرد به اقتصاد سیاسی توانسته به رشد اقتصاد اردن به ویژه پس از به قدرت رسیدن ملک عبدالله کمک کند. بنابراین انجام اصلاحات اقتصادی و افزایش مبادلات بازرگانی در طول این سال‌ها اردن را به یک کشور تاثیرگذار در خاورمیانه تبدیل کرده است.
این کشور به دلیل موقعیت ژئوپولتیک در برابر ناآرامی‌های منطقه‌‌‌ای آسیب‌پذیر است که سبب شده اردن به سمت مصالحه و مذاکره پیش برود. در تاریخ دیپلماسی ایران و اردن نیز روابط مسالمت‌آمیز پیشینه تاریخی دارد اما دوره‌هایی وجود داشته که روابط به بن‌بست دیپلماتیک رسیده، اما اکنون با نگاهی واقع‌بینانه می‌توان به اهمیت و حساسیت این دیدار اجمالی پی برد. با وجود وضعیت آشفته و سرنوشت مبهم خاورمیانه، اردن قابلیت سازگاری بیشتر با کشورهای درگیر در خاومیانه دارد و چنین برآیندی ما را به این سمت می‌برد که اردنی‌ها و حکومت این کشور نقش مفیدتری نسبت به سعودی‌ها در خاورمیانه ایفا می‌کنند. چنین تعاملاتی می تواند به عنوان راهکار های جدید استراتژیک معرفی شوند و چه بسا رابطه مثبت و خوب با کشورهایی مانند اردن، مسیر خروج ایران از بحران های منطقه ای را هموار کند.
به گزارش انتخاب سران ایران و اردن پس از ۱۵ سال دیدار کوتاهی با یکدیگر در ترکیه داشتنند. این در حالیست که آخرین دیدار یک مقام عالیرتبه ایرانی با پادشاه اردن به دیدار رئیس دولت اصلاحات و ملک عبدالله دوم پادشاه اردن در سال ۱۳۸۲ و در جریان سفر وی به تهران باز می‌گردد. روز گذشته و پس از ۱۵ سال دوباره رئیس جمهور ایران و پادشاه اردن با یکدیگر دیدار کردند.
علاوه بر دیدار رئیس دولت اصلاحات و پادشاه اردن، مقامات دیگری از جمهوری اسلامی ایران نیز با وی دیدار کرده‌اند. از جمله این دیدارها می‌توان، به دیدار اسفندیار رحیم مشایی رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت دهم در سال ۸۹، دیدار علی اکبر صالحی وزیر امورخارجه دولت دهم در اردیبهشت ماه سال ۹۲ و دیدار محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه در شهریور ماه سال ۹۲ با ملک عبدالله دوم اشاره کرد.
همچنین مقاماتی از کشور اردن نیز طی سالیان اخیر ضمن سفر به ایران با برخی مقامات کشورمان دیدار کرده اند. سفر رئیس مجلس اردن به ایران و دیدار با علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و همچنین سفر وزیر امور خارجه اردن به تهران و دیدارش با حجت‌الاسلام روحانی در سال‌های ۹۳ و ۹۵ از این جمله است.
در حدود 15 روز پیش وزیرامورخارجه اردن در مصاحبه ای با رویترز را حل خروج از بحران در خاورمیانه گفت و گو و مذاکره کشورهای خاورمیانه تشریح کرد.
نصرت الله تاجیک، سفیر پیشین ایران در اردن می گوید: امیدوارم دیدار اخیر میان رییس جمهور کشورمان و پادشاه اردن در سطح تشریفاتی باقی نماند و بتوانیم با گسترش این روابط، از آن در جهت رفع مشکلات منطقه استفاده کنیم.
دیدار سران ایران و اردن پس از ۱۵ سال چه پیام‌هایی دارد؟ امیدوارم دیدار روحانی و ملک عبدالله در سطح تشریفاتی باقی نماند
در راستای این دیدار تاجیک در گفت و گو با خبرنگار «انتخاب»، در اردن درباره دیدار کوتاه روز گذشته میان حسن روحانی و ملک عبدالله پادشاه اردن، گفت: اینکه این دیدار از قبل برنامه ریزی شده بود یا خیر، از آن خبری ندارم اما بالاخره دیدارهایی در این سطوح میان سران دو کشور، نمی تواند بدون مقدمات و دست کم درک دغدغه های یکدیگر انجام شود؛ از این جهت، دیدار دو طرف نشان دهنده نیاز دو کشور برای همکاری و رفع دغدغه هاست.
او ادامه داد: اردن کشوری است که نقش اساسی در تحولات منطقه دارد. 5 همسایه این کشور همگی عقبه ای دارند که با سیاست خارجی ایران نیز مرتبط است. از این رو، خوب است که بار اردن مراوده بیشتری داشته باشیم و در تحولات منطقه از جمله در سوریه و فلسطین از این موضوع استفاده کنیم.
این تحلیلگر مسائل بین الملل ادامه داد: اردن یکی از کشورهای اسیب پذیر منطقه به شمار می رود و حتی یکی از کشورهایی که تصور می شد داعش پس از شکست، به آنجا منتقل شود، اردن بود.
تاجیک در پاسخ به سوالی پیرامون مواضع ضدایرانی کشور اردن در گذشته نیز گفت: اردن در بعضی مقاطع رفتارهای خوبی نداشته اما واقعیت آن است که آن رفتارها ناشی از مشکلات این کشور بوده. باید درک کنیم که اردن، کشوری آسیب پذیر است و رفتارهای پیشین این کشور را نیز بر همین اساس تحلیل کنیم.
سفیر پیشین ایران در اردن در پاسخ به این سوال که با توجه به جانبداری اردن از عربستان، در کشمکش های میان تهران و ریاض، آیا دیدار روحانی و ملک عبدالله پیامی برای عربستان داشت؟ نیز گفت: نه؛ این گونه نیست. در واقع اردن همان گونه که گفتم کشوری آسیب پذیر است که نیاز آن به کمک مالی کشورهای ثروتمند مانند عربستان، باعث شده بود چنین مواضعی را اتخاذ کند. این طور نیست که اردن هر اقدام و تصمیمش را از قبل با عربستان هماهنگ کند؛ بلکه این کشور نیازهایی دارد که به دنبال برطرف کردن آنهاست.
تاجیک ادامه داد: موضوعی که در سال های اخیر بسیاری را منحرف کرد، این بود که اردن نیز به برخی کشورهای منطقه از جمله ترکیه و قطر پیوسته بود که خواستار کنار رفتن بشار اسد بودند. در واقع این موضع اردن را نیز باید در راستای همان موضوع نیازها و آسیب پذیری این کشور تحلیل کرد که تصور می کرد با رفتن اسد مشکلات حل خواهد شد.
این تحلیلگر مسائل بین الملل گفت: یکی از مشکلاتی که از سوریه متوجه اردن شده، موضوع پناجویان است. البته دو کشور مشکلات مرزی نیز با یکدیگر دارند. از این رو، اردن اول به حل مشکلات خود می اندیشد و بعد سوریه. به بیان دیگر، آنها هیچ گاه طمعی به منطقه و سوریه نداشته اند و دنبال جاه طلبی خارجی نبوده اند.
تاجیک ادامه داد: در حال حاضر، با توجه به تصمیمات ترامپ، ما دوران راحتی را در منطقه نخواهیم داشت. از این رو، اگر ملاقات اخیر میان روحانی و ملک عبدالله در سطح تشریفاتی باقی نماند، می توان امیدوار بود که ادامه این روابط با طرح مسائل اساسی بتوانند به حل مشکلات منطقه کمک کنند.
سفیر پیشین ایران در اردن با بیان اینکه ادامه روابط دو کشور، عقل سیاسی دو طرف را نشان می دهد، گفت:ما باید خود را یک بازیگر مهم منطقه بدانیم و شرایط اردن را درک و برای رفع دغدغه های آن تلاش کنیم. همان طور که گفتم اردن مواضع ضدایرانی زیادی هم داشته اما باید آسیب پذیری و شرایط این کشور را درک کنیم و نکات مثبت آن را ببینیم. البته دیدن نکات مثبت اردن به معنای این نیست که مواضع این کشور به حق بوده بلکه نشان می دهد ما به عنوان یک بازیگر مهم، می توانیم با رفع دغدغه های این کشورها، از آنها جهت بهبود اوضاع منطقه استفاده کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
شهردار سابق همفکران خود را به تندی نقد کرد بازی قالیباف در مقابل اصولگرایان
گفت‌وگوی همدلی با خانم گل، عقاب و سرمربی تیم ملی فوتسال زنان ایران پس از قهرمانی دوباره در آسیا:
واکنش‌های ایران و اردن نسبت به یکدیگر نمایی تازه از دیپلماسی منطقه‌‌‌ای را شکل داد
«همدلی» از وضعیت نگران کننده بزرگترین بدنه آبی محصور کشور گزارش می‌دهد خزر، در جدال هستی و نیستی
گزارش «همدلی» از خیل کارآفرینانی که بخاطر مشکلات اقتصادی، بیکار شده و به شغل حمل‌ونقل شهری روی آورده‌اند
مقتدی صدر با سفرای کشورهای همجوار دیدار کرد صدر سعودی
فرجی لالایی روزهای جنگ را می‌خواند؛ صدای «دایه دایه» خاموش شد
هرمز شریفیان اصلاحات بر سکوی تَکرار
عملکرد مسئولان، عملکرد مسئولانه!
با انتشار پیامی؛ رهبر انقلاب درگذشت حجت‌الاسلام سیدمهدی طباطبایی را تسلیت گفتند
وزیر کار خبر داد: کارت اعتباری خرید برای کارگران بدون ضمانت بانکی
